بكار
بردن هر گونه تزئنیات در لباس مردان مطرود بوده و آنرا ویژه‌ی زنان
می‌دانند قلمرو تقریباً كوچك فعلی استان ایلام با جمعیت آن شرایطی را
فراهم آورده كه معمولاً بیشتر عناصر لباس از گروههای همسایه اقتباس گشته و
با معدود تغییراتی در پاره‌ای مواقع در این دیار ماندگار گردد. تفاوتهای
اساسی در لباس مردان تنها بین عرب زبانان جنوب استان كه خود به استان
خوزستان متصل می‌باشد دیده می‌شود و سایر نقاط استان این تمایزات آنقدر
اندك است كه در پاره‌ای از موارد به چشم نمی‌آید. و این تفاوتها نیز به
مرور زمان در حال تغییر به سوی همسانی می‌باشد. بطور كلی لباس جمعیت شمالی
و مركزی استان تا حدود زیادی متاثر از استان كرمانشاه كه خود نیز از كُردان
می‌باشند بوده و قلمرو شرقی وجنوب شرقی استان نیز به مقدار زیادی از پوشاك
لُرها طی ایام استفاده نموده اند با این توصیف عمده‌ترین پوشاك مردان
ایلامی از این قرارند:
كِلاو = كُلاه ( Kelaw)
بغیر
از كلاههای وارداتی گوناگونی كه عموماً برای محافظت از سرما و یا گرما در
فصول مختلف بعضاً بكار گرفته می‌شود بسیاری از مردان ایلامی از نوعی كلاه
یا عرقچن كوچك استفاده می‌كنند كه از جنس پارچه نخی سفید، یا راه راه و
بعضاً مشكی راه راه بوده و بر روی آن چفیه می‌بندند. این نوع عرقچن در
نقاط مركزی، شمال و شرق استان و آنهم بیشتر در نقاط عشایری و روستایی بكار
برده می‌شود. و البته تنها مردان بزرگسال و كهنسال بیشتر از آن استفاده
كرده و سایر مردان تنها گاهی چفیه به تنهایی به سر می‌بندند.
لَچِگ یا چفیه (Laceg)
چفیه
یكی دیگر از سر پوشهای مردان است كه عموماً وارداتی بوده و در اشكال مختلف
مانند سفید، سفید راه راه، مشكی راه راه و گاهی زمینه سفید و رگه‌های قرمز
یا سبز و بعضاً دارای ریسه دار كناره می‌باشند كه بیشتر به تنهایی به دور
سر بسته می‌شوند نوعی چفیه با زمینه مشكی و خطوط بسیار نازك قرمز تیره،
سبز با كناره ریسه دار وجود دارد كه بیشتر در شهرستان ایوان و دهستان
آسمان آباد شهرستان توسط مردان برای پوشش سر بكار می‌رود و همراه عرقچین
می‌باشد. این چفیه بیشتر در شهرستان اسلام آباد كه با آنان هم مرز است
استفاده دارد بیشتر كسانیكه به حج می‌روند از نوع چفیه با زمینه كرم و
گلهای بوته و برگ اسلیمی زرد طلایی كه مخصوص كشور عربستان است، استفاده
می‌كنند كه نشانه‌ی حج رفتن آنان بوده و نوعی موقعیت اجتماعی فرد را نیز
نشان می‌دهد.
فَرَجِی (Faraji) یاكَرَك (Karak) یا كَپنَك ( Kapnak )
نوعی
بالاپوش مردانه و از جنس كرك می‌باشد كه عمدتاً در نواحی عشایری برای فصل
سرما مورد استفاده قرار می‌گیرد و مانند پالتو بلند بوده و دارای آستین
غیر كاربردی می‌باشد و زیر آستینها سوراخی برای عبور دستها تعیبه شده است.
سُخمه (Soxma)
عنیاً مانند «فَرَجی» بوده لیكن مقداری اندكی آستین داشته بسیاری كوتاهتر از آن می‌باشد. رنگ فرجی و سُمخه به نوع كُرك بستگی دارد.
عَبا (Abā)
پارچه
ای نازك و توری مانند و در رنگهای تیره و سنگین و بلند می‌باشد كه ویژه
سادات و عرب زبانان جنوب استان می‌باشد و نوع دیگر آن كه به «قَترَه»
نیز معروف است از نخ پشم گوسفند و یا پشم شتر (بشتر) توسط زنان محلی بافته
می‌شود و در شهرستان مهران بشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
خُفتان (Xwftān)
نوعی
پالتو مردانه و از جنس مخمل مشكی یا سرمه ای است كه معمولاً فاقد هر گونه
تزئینات بوده وجیب در طرفین دارد و در گذشته مورد استفاده مردان به عنوان
بالاپوش بوده است و عیناً شبیه «كَمَر چین» زنانه می‌باشد با این تفاوت كه فاقد هر گونه تزئینات می‌باشد.
شِوال (Ševāl)
شلوار
مردان (بویژه در نقاط عشایری و روستایی) از جنس تی‌ترون و امثالهم و
همواره تك رنگ می‌باشد و در قسمت باسن و رانها كاملاً گشاده و در پائین هم
باریك می‌شود. به شكلی كه برای هر شلوار چند برابر نیاز واقعی پارچه بكار
برده می‌شود و در گویش محلی به آن «شِوال جافی» یا «شِوال كُردی» می‌گویند. در نقاط شهری و پرجمعیت درصد مردان استفاده كننده از این شلوار بسیار كم می‌باشد.
كِلاش( Kwlās)
كلاش
نوعی كفش (امروزه مردانه و در گذشته هم مردانه و هم زنانه) است كه توسط
مردان با نخ پنبه و جوال دوز به شیوه‌ای خاص روی یك قطعه لاستیك پهن به
اندازه كمی بزرگتر از كف پاها بافته می‌شود. این لاستیك از روده داخلی
چرخهای كهنه‌ی اتومبیل تهیه می‌گردد. و امروزه در برخی نقاط عشایری و
روستایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. سایر پوشش‌های بدنی مردان و زنان
ایلامی تقریباً همانهایی هستند كه در سراسر كشور به صورت پوشاك در بازار
عرضه و مورد استفاده قرار می‌گیرند.
دشداشه (DeŠdāŠe)
نوعی
پیراهن بسیار بلند و آستین دار می‌باشد كه معمولاً در قسمت گردن چند دكمه
داشته و گشاد و تا روی پاها می‌رسد و از جنسهای مختلف ولی عموماً تك رنگ و
نازك می‌باشد كه صرفاً توسط عرب زبانان جنوب استان و یا مهاجران از عراق
مورد استفاده‌ی مردان می‌باشد.
کلیه حقوق تحت مجوز